Dit heeft als gevolg dat de diagnose ‘burn-out’ een schimmige status heeft, wat tot veel onduidelijkheid leidt. Dat terwijl 1 miljoen mensen er last van hebben, volgens cijfers van TNO en CBS.
Wat zijn de symptomen?
Lichamelijke klachten
- Extreme vermoeidheid
- Slaapproblemen
- Hoofdpijn
- Maagpijn
- Darmklachten
- Duizeligheid
- Gewichtsverlies of juist aankomen
Psychische klachten
- Piekeren
- Erg moeilijk kunnen ontspannen
- Je opgejaagd voelen
- Prikkelbaarheid
- Somberheid
- Huilbuien
- Lusteloosheid
- Niet meer kunnen genieten van dingen
- Angstklachten
- Slechte concentratie, vergeetachtigheid
- Gebrek aan zelfvertrouwen
- Schuldgevoelens
Gedragsverandering:
- meer roken, drinken of eten
- vaker last hebben van kleine ongelukjes
- zoeken naar meer prikkels in het leven
Wat is het verschil tussen burn-out en overspannen zijn?
Er is overigens een verschil tussen een burn-out en overspannen zijn. Beiden worden veroorzaakt door langdurige stress, maar pas na 6 maanden spreek je van een burn-out.
In de oorzaken daarvan kunnen een aantal persoonlijkheidsfactoren een rol spelen, bijvoorbeeld perfectionisme of een groot verantwoordelijkheidsgevoel.
Belangrijker in het ontstaan zijn:
- Al lange tijd wordt er te veel van je gevraagd: je hebt bijvoorbeeld een te hoge werkdruk;
- de omstandigheden zitten tegen: je hebt bijvoorbeeld geldschulden of relatieproblemen;
- je ervaart te weinig steun uit je omgeving
Gevolgen van een burn-out
Als je niet (meer) met die spanning om kunt gaan, raak je overbelast. Je verliest het overzicht en raakt de grip op de situatie kwijt. Als het je niet lukt het om iets aan de situatie te veranderen of om anders met de spanning om te gaan, en je hebt daar lange tijd last van, dan kun je uiteindelijk een burn-out krijgen.
Hoe verloopt de behandeling?
De behandeling van een burn-out bestaat uit het herstellen van de draaglast en draagkracht. Aan de kant van draaglast is de vraag belangrijk: wat veroorzaakt de stress en hoe kun je die verminderen? Aan de kant van de draagkracht komen vragen aan de orde als: waar kan je steun vinden? Hoe word je weer zo gezond mogelijk (eet- en slaappatroon, en sport en ontspanning)? Hoe ga je zo goed mogelijk om met stress en spanning? Runningtherapie kan hiervoor een goeie behandeling zijn. Lees hierover de vorige blog van Marc Harens.
Voor het verminderen van de draaglast zoeken we oplossingen. Soms zijn die relatief makkelijk in te passen in iemands leven. Desalniettemin blijkt de praktijk soms weerbarstiger en zijn oplossingen niet zomaar altijd gevonden. Denk aan een gezin waar een familielid gedurende lange tijd ernstig ziek is, bijvoorbeeld. Na een langdurige burn-out, volgt vaak een depressie, wat de situatie nog uitzichtlozer en zwaarder maakt en waardoor de behandeling complexer wordt.
De behandeling van burn-out richt zich dus op het herstel van draagkracht en draaglast. Als de draaglast echter hoog blijft, blijft ook de burn-out bestaan. Dan blijft iemand ‘ziek’. De meeste mensen blijven zich helaas vervolgens ook verantwoordelijk voelen voor die ziekte.
Is het een ziekte of een normale reactie?
Terwijl ik soms denk dat de toegenomen (en toenemende) stress binnen onze maatschappij een belangrijke factor is in het ontstaan en blijven bestaan van burn-out. Bram Bakker stelt ook deze vraag in zijn artikel in HP/de Tijd (oktober 2018): “En is ‘burn-out’ eigenlijk wel een ziekte? Misschien is het wel een normale reactie op een abnormale belasting. Zijn alle mensen met klachten van een ‘burn-out’ op hun plek in de GGZ, waar de wachtlijsten alleen maar toenemen? De meerderheid van de mensen vindt van niet, als ik het ze voorleg, maar wij als samenleving gaan wel akkoord met een afhandeling van burn-outklachten als waren het ziekteverschijnselen…”. Belangrijke vraag waar wij alleen zelf verandering in kunnen brengen als maatschappij.
Denk jij overspannen te zijn of een burn-out te hebben. Of zoek je hulp voor je klachten? WegwijsGGZ kan je hierbij helpen. Kijk hier voor meer informatie. [:]
