Sonja functioneert prima. Ze heeft een goede functie bij een bank en woont samen. Ze denken erover hoe het zal zijn kinderen te krijgen. “Misschien is dat de reden dat ik nu hulp zoek,” bedenkt ze hardop. Ze wordt steeds vaker overvallen door een intens verdriet, waarbij ze nauwelijks nog uit haar woorden kan komen. Dat gebeurde altijd al op begrafenissen of crematies, maar nu gebeurt dat ook als ze iets over de dood van een kindje hoort, of soms zelfs als ze het zoontje van een goede vriendin ziet.
Ontkende rouw
Sonja heeft last van ‘ontkende rouw’, een vorm van gecompliceerde rouw. Daarbij worden de emoties en gedachten die met het verlies te maken hebben sterk onderdrukt. Dat heeft in haar geval ook te maken met het feit dat het gezin (het systeem) een verlies heeft geleden.
Andere vormen van gecompliceerde rouw zijn:
- Chronische rouw
De rouwreacties verminderen ook na langere tijd niet in intensiteit. Iemand blijft somber, angstig, verdrietig en boos.
- Getraumatiseerde rouw
De nabestaande komt er niet aan toe om het geleden verlies te verwerken omdat die steeds wordt overweldigd door de traumatische herinneringen aan de omstandigheden rond het overlijden.
- Uitgestelde rouw
De eerste tijd zijn er geen reacties. Een poos later komen de rouwreacties naar buiten.
- Gesomatiseerde rouw
Een emotionele reactie blijft uit, maar er is wel een lichamelijke, in de vorm van klachten. Soms vertonen die klachten overeenkomsten met de doodsoorzaak van de overledene.
- Systeem geblokkeerde rouw
Op jongere leeftijd een dierbare verliezen, betekent vaak dat een systeem (een gezin) een verlies lijdt.
Fases van rouw
Veel mensen zijn bekend met de verschillende fases (beschreven door Elisabeth Kübler-Ross) die je moet doorlopen om een verlies te kunnen aanvaarden: ontkenning, woede, marchanderen, depressieve gevoelens en aanvaarding. Deze fases hoeven niet persé in deze volgorde doorlopen te worden.
En hoe nu verder?
William Worden beschreef een viertal taken die na een verlies noodzakelijk zijn. Die taken zijn:
- De realiteit van het verlies aanvaarden. Het besef dat wat was er niet meer is zal moeten doordringen.
- De pijn en het verdriet doorleven. Bij verwerken hoort het voelen van de pijn en het verdriet.
- Zich aanpassen aan een nieuw leven waarin de verlieservaring geïntegreerd is.
- Bij bijvoorbeeld verlieservaring door de dood, de overledene emotioneel een plaats geven en de draad van het leven weer oppakken. De banden met de overledene blijven bestaan, maar op een speciale manier en de aard van de relatie verandert.
Rouw is dus een complex fenomeen, dat grote langslepende gevolgen kan hebben. Bij de verwerking van dit grote verdriet kan hulp vaak een uitkomst bieden. Vraag je huisarts hiernaar of neem eventueel met ons contact om te kijken wat de mogelijkheden zijn. Hoe het met Sonja verder is gegaan, beschrijf ik in een volgend blog.[:]